De kracht van de juiste woorden

Afgelopen weken heb ik online een training gevolgd bij Sally-Anne Ashley: Creative Shift. Het is niet zozeer een cursus die je leert schilderen, maar eentje die je laat kijken naar je eigen werkwijze. Op welke punten kan je jezelf meer uitdagen en wat houd je daarbij misschien tegen?

Ik had me spontaan opgegeven na het beluisteren van een interview met Sally-Anne in ArtJuice. Het ging erg over het ontwikkelen van je eigen proces. Ik voelde een klik, Sally-Anne zou het een ‘nudge’ noemen. Bij Creative Shift gaat niet om het leren van een bepaalde manier van schilderen, maar over hoe je jezelf de vrijheid en de drive kunt geven om dingen die jou interesseren te gaan onderzoeken.

Het begint met een aantal vragen over jezelf en je kunst. Waar sta je nu in je leven? Wat gaat er goed en wat minder? Ik moest bijvoorbeeld een mindmap over mezelf maken. Dat kan je vaker doen, want hoe je hem vandaag invult, zal verschillen met die van morgen. Iedere keer kan je aandacht net ergens anders liggen en dat levert nieuwe inzichten op. Dit levert uiteindelijk drie woorden die je helpen met veranderen. Mijn (Engelse) woorden zijn: acceptance, awakening en ownership.

Acceptance

Dit eerste woord staat voor mij voor accepteren wie ik ben, met mijn slechte- maar ook met mijn goede kanten. Accepteren wat voor kunst ik maak / wil maken / kan maken en hoe dat eruit ziet. Dus niet proberen in een malletje van iemand anders te passen, te maken wat ik denk dat een docent van mij verwacht of te proberen te werken zoals anderen dat doen.

Het staat voor te accepteren dat ik een eigen proces heb. Dat ik kan meanderen, behoefte heb aan diversiteit. Te accepteren dat ik het nodig heb om me te kunnen verliezen in details zodat ik op een ander moment ruimte heb voor de grote lijnen. Maar ook te accepteren dat niet alles ergens toe leidt, dat er ideeën verloren gaan, dat familie ook tijd verdiend en dat ik dat uiteindelijk het allerbelangrijkste vind. Te accepteren dat ik misschien geen schilder pur sang ben, maar een verhalenverteller. Dat er veel verloren gaat, dat dingen mislukken en dat ik heel regelmatig faal.

Awakening

Dit tweede woord staat voor mij voor het open staan voor mogelijkheden. Het gaat om kiezen voor wat ik zelf wil en me daarvoor niet schuldig of stom te voelen. Daar ben ik het afgelopen jaar al mee bezig geweest, maar dat voor mijn gevoel zou ik nog veel meer kunnen doen. Ik blijf het gevoel houden dat ik mezelf tegenhoud.

Tijdens een korte mediatie moest ik de woorden die ik had gekozen in mijn hoofd visualiseren. Ik had geen idee hoe ik me dat moest voorstellen. Dus ik deed mijn ogen dicht en liet het over me heen komen.

Het eerste wat ik zag was het woord Awakening in de vorm van een enorme zonsopgang. Het woord was in een soort jaren zeventig stijl in het rond geschreven en straalde zo fel, dat ik naar achteren deinsde. Het licht was zo overheersend en krachtig dat ik er bang van werd. Achter die stralen zat het woord Acceptance verscholen. Om bij Acceptance te kunnen komen, moest ik de Awakening trotseren. Als ik dat zo opschrijf, klinkt het misschien een beetje flauw, maar het was alsof er wel wat dingen op zijn plek vielen.

Ownership

Voor die meditatie was mijn derde woord ‘Layers’ omdat ik graag meer met layers in mijn werk zou willen en omdat ik het gevoel heb dat ik als kunstenaar en als mens misschien nog wel een paar layers zou kunnen afleggen om nog dichter bij mezelf te komen. Tijdens die meditatie lag dat woord als een gebruikte vaatdoek in een hoekje en kwam het woord ownership naar voren. Als ik stevig op mijn eigen voeten in mijn kracht blijf staan en verantwoordelijkheid neem over wat ik doe en kan, dan ben ik in staat die krachtige stralen te trotseren.

Wil ik dat er dingen veranderen, dan zal ik zelf ownership moeten nemen. Niet aanhangen bij anderen en mijn kunstkoers door hen laten bepalen, maar zelf gericht mijn koers uitzetten en daar trots en zelfbewust achter staan. Ik sta zelf aan het roer en ben zelf verantwoordelijk voor wat er gebeurd. Dit ben ik. Dit maak ik. En daar ben ik trots op.

Grote betekenis voor drie woorden. Het zijn maar woorden. Maar toch. Afgelopen dagen zat ik te puffen in de hitte, nergens energie voor, behalve om te klagen over de temperatuur. Na een tijdje zeg ik dan tegen mezelf: of je accepteert dat je door omstandigheden nu tot minder komt of je neemt verantwoordelijkheid en doet er wat aan. Je kunt vroeger opstaan of in de avond werken als het al koeler is. Tekenen in plaats van schilderen. De juiste woorden hebben kracht. Ik voel het.