Tonen oefenen op Davids tronie

De afgelopen weken hebben we in de les de David van Michelangelo gebruikt om te oefenen met tonen. We moeten niet alleen de grote licht en donker contrasten die in de foto zitten schilderen, maar ook de middentonen. Zo ontstaat er meer volume. Resultaat was een kleine David gekte en zeventien verschillende tekeningen.

Ik begon met het bestuderen van de foto en het maken van een snelle intuïtieve schets. De Bijbelse figuur David kijkt naar de reus Goliath, die hij wil verslaan. Hij is van onderen gefotografeerd – zo zie je hem ook als je in Florence het beeld in het echt bekijkt – wat een lastig perspectief op zijn hoofd geeft. Je kunt in zijn neus kijken, zijn ogen zijn naar boven gericht en je ziet een enorme kin. Er zitten grote licht-donker contrasten in de foto, maar als je blijft kijken ook vele tinten grijs.

Om het mezelf extra moeilijk te maken heb ik aquarel meegenomen de eerste les. Ik vind het in aquarel erg moeilijk om van die zachte overgangen te maken. Leuke uitdaging dus. Als ik eenmaal een potloodschets op mijn papier heb, haal ik aarzelend de aquarelverf uit mijn tas. Hoe nu te beginnen?

Dat beginnen vind ik een groot probleem bij aquarel. Je moet goed nadenken voordat je begint, zodat je daarna het materiaal spontaan kunt toepassen. Ik wou dat ik wist hoe. Onze docent zegt dat ik niet steeds weer met mijn penseel over mijn verf moet gaan, dan verliest de verf haar transparantie. Ik merk dat ik dat vaak toch doe… Als er iets gebeurd op mijn papier wat ik niet verwacht, ga ik gelijk aanpassen. Terwijl ik het eigenlijk gewoon moet laten gebeuren en dan dealen met wat ik zie (zou dit ook weer een verkapte levensles zijn?). Thuis probeer ik het nog twee keer.

De tweede les probeer ik David te vangen in houtskool. Ik denk ondertussen wel te weten hoe zijn  kop in elkaar zit, dus ik begin veel te snel met invullen. Ik zit lekker een tijdje te pielen, maar dan, als ik even wat afstand neem, zie ik dat de lijnen zijn gaan lopen als brie in het zonnetje. Met veel kunst en vliegwerk, krijg ik het wel weer wat beter, maar mijn papier begint echt vies te worden. Ik krijg het wit minder wit en er ligt een dikke laag houtskool op. Die David begint op mijn zenuwen te werken.

Thuis ben ik in het weekend nog even los gegaan. Lekker niet letten op hoe het precies zit, maar gewoon met verschillende materialen snel opzetten, de essentials, die ogen – de neus in het verkort. Snel in houtskool, zonder naar het papier te kijken, zonder naar de foto te kijken, met de sleper, mijn rietpen en de kroontjespen. Nu heb ik er plezier in. Sommige zijn echt vreemd, maar anderen die hebben wel wat. Alleen geen middentonen…