inspiratie,  lezen

Jaloers op een goed verhaal of: Galapagos gelezen

Mezelf niet zo lang geleden weer een keertje een stripboek cadeau gedaan: Galapagos van Michaël Olbrechts. De recensie in de NRC sprak me zo aan, dat ik het boek direct in het winkelmandje bij Bol gegooid had. Het is een strip gebaseerd op het waargebeurde verhaal van de ‘Keizerin van Floreana en de wereldberoemde ‘Galapagos-afffaire’. Super interessant! Al had ik er persoonlijk nog nooit van gehoord.

Het verhaal gaat over twee Duitse mensen die zich in 1929 vestigen op een onbewoond – en onherbergzaam – eiland (Floreana) om ver van de moderne wereld voor zichzelf een beter (vooral filosofisch beter) leven te beginnen. De man, Friedrich Ritter is geobsedeerd door het werk van Nietzsche en de vrouw (Dore) volgt hem. Daar gaat ze nog wel spijt van krijgen 😉 Friedrich is meer bezig met het implementeren van Nietzsches gedachtegoed, dan met ‘wat eten we vanavond?’ of hoe Mila zich met haar MS door het onherbergzame gebied moet verplaatsen.

Dan blijkt dat de zussen van Dore het verhaal aan de pers hebben gelekt en ze als ‘moderne Adam en Eva’ wereldnieuws geworden zijn. Er varen boten langs met mensen die het paar als een bijzondere diersoort in de dierentuin willen bekijken én er komen – tot frustratie van Friedrich – navolgers.

Eerst arriveert er een echtpaar, waarvan de vrouw hoogzwanger is. Maar hun komst valt in het niet bij die van een excentrieke barones met twee minnaars. Zij wil een hotel beginnen op het eiland. Dat is zo’n beetje het tegenovergestelde van wat Friedrich zich had voorgesteld van zijn experiment op het eiland. Hij wil de barones weg hebben. Alleen zij heeft een groot voordeel: zij heeft geweren en de andere bewoners (nog) niet.

De barones blijkt niet alleen excentriek maar ook gemeen, licht ontvlambaar en onberekenbaar. Wanneer er ook nog een periode van grote droogte is, slaat het vlam in de pan. Hoe het dan met iedereen afloopt, zal ik niet verklappen. Of zoals Dore het zegt: ‘Het is zo ongelofelijk treurig hoe snel we dit paradijs tot een hel gemaakt hebben.’

Aan het eind verzuchtte ik: ‘is dit echt gebeurd?’ Als je dan gaat googelen, kun je van alles vinden over de Galapagos affaire en de personen die een rol spelen in dit verhaal. Met foto’s en een ‘hoe gaat het verder’. Wat liggen er toch een grappige, bijzondere en hartverscheurende verhalen verborgen in de geschiedenis.

En dan voel ik jaloezie. Ik wil ook zo’n verhaal! Ik wil ook zo’n pareltje vinden en er mee doen wat ik wil. Een stripboek maken, een roman, een serie schilderijen, een installatie. Wat voor vorm dan ook maar het beste past bij het verhaal. Hoe vinden mensen dit soort verhalen? Struinen ze dagenlang het internet af in de hoop op iets dat hen aanspreekt?

Zo werkt het natuurlijk niet. Zo werkt inspiratie niet. Je moet op het juiste moment tegen het juiste onderwerp / verhaal / element / plaatje aanlopen en dan ontstaat er wel of niet een vonkje. Inspiratie is iets heel bijzonders, iets wat zich niet laat dwingen. Het voelt alsof er in je hoofd verschillende puzzelstukjes zweven die plotseling op de goede plek vallen.

Goddelijke inspiratie

Het woord ‘inspiratie’ komt van het Latijnse ‘in spirare’ wat inademen of inblazen betekent. Denk aan de ziel of de geest iets inblazen. Inspiratie wordt vaak gezien als iets goddelijks of spiritueels. Volgens Julia Cameron (kom ik weer met the Artists Way) wordt inspiratie je ingeblazen door het goddelijke. Als intermediair (wat je dan dus bent als kunstenaar) hoor je open te staan om dit te ontvangen. Ik denk dat het goddelijke ook past bij de natuur van inspiratie. Het is niet goed uit te leggen hoe inspiratie ontstaat en waar het vandaan komt, hence: goddelijke interventie. Plato draaide het om en zag inspiratie ook als middel om tot dieper inzicht te komen.

Psycholoog Ap Dijksterhuis schreef vorig jaar een boek over inspiratie. Hij stelt: ‘Inspiratie staat voor je onbewuste processen, je diepere verlangens en motieven die je op een liefdevolle maar heel dwingende manier vertellen wat je moet doen‘. Hij onderscheidt drie manieren waarop inspiratie kan komen: doordat je je ‘roeping’ in het leven vindt, door een ‘geniale’ inval of door het doen, bijvoorbeeld door onderzoek te doen, te schrijven of te schilderen.

Als ik kijk naar wat ik op de NAU leer is die laatste bron van inspiratie een belangrijke. Blijf bezig, probeer dingen uit en dan ontstaan er nieuwe dingen. Terug naar Galapagos. Waar heeft Michael Olbrechts zijn inspiratie vandaan? FF googelen… Ik lees dat hij geschiedenis gestudeerd heeft en zijn eerste stripboek ging over zijn eigen familiegeschiedenis. Het onderwerp ligt blijkbaar in zijn interessesfeer.

Wat ook nog wel belangrijk is om te bedenken is dat ik dit verhaal niet kende. Dat wil niet zeggen dat het voor andere mensen onbekend was. Het is geen vereiste dat zo’n historisch of fictief gegeven onbekend is. Hoeveel kunstenaars hebben zich niet laten inspireren door legendes uit het oude Griekenland? Misschien zijn er wel verhalen die ik wel ken, die ook interessant zijn om te gebruiken. Het gaat erom dat ze mij inspireren tot iets anders. Dat is een kwestie van open staan 🙂

Nog even over het stripboek zelf. Het leest lekker weg. De plaatjes zijn mooi en helder getekend. Genoeg details, maar ook niet te veel. Ik heb het met plezier gelezen en kan het iedereen aanraden.

2 Comments

Leave a Reply

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *