life,  mind

Moet je al je oude werk bewaren?

Vorige NAU les zat ik naast een medestudent die vertelde dat ze haar werk dat ze bij de vorige werkbespreking had laten zien al had weggegooid. Mijn mond viel open. ‘Ik bewaar alles,’ zei ik heel stellig. Dat vond zij dan weer ongelofelijk. Nu zijn we hier thuis de strijd aangegaan tegen de rommel en onze verzamelwoede en kijk ik toch ook naar alle die tekeningen: moet ik echt alles bewaren?

Voor bewaren:

Door je oude werk heen gaan is al een wandeling down memory lane. Bij bijna alles wat ik maakte, heb ik een herinnering. Ik zie mezelf weer zitten in mijn eerste tekenklas en zo netjes mogelijk een landschap tekenen, mijn kinderen en de kat. Ik zie mezelf op de schildercursus in Frankrijk, op portretcursus, op modeltekenen. Lockdown, de tekeningen die ik samen met een vriendin maakte, allebei in ons eigen huis, maar wel samen aan het werk. De NAU, vreemde experimenten en allemaal verschillende technieken.   

Doordat ik alles gewaard heb, geven de werken ook een compleet beeld van alles wat ik in de loop der jaren heb uitgeprobeerd en hoe ik me ontwikkeld heb als kunstenaar. Ik kan zien dat ik steeds beter, steeds meer eigen en steeds zekerder ben gaan tekenen.

Ik zie verrassende overeenkomsten en verbanden. Ik vind werken waarbij ik borduren en tekenen combineer van jaren terug. De collagelandschappen die ik nog vóór de NAU gemaakt heb, sluiten eigenlijk goed aan bij waar ik nu mee bezig ben (maar dan anders natuurlijk). Toch interessant om die even aan de muur te hangen naast nieuw werk.

Ook ontdek ik tekeningen die ik als inspiratie kan gebruiken voor iets anders. Een start voor een lino, een ondergrond om overheen te borduren, een ontwerp voor een stoffen collage. En het zijn altijd verrassende werken die dat oproepen. Niet wat ik indertijd mijn beste werken vond, maar een testje of een vrije krabbel. Als ik alles weg gooi, kan ik dat soort verbanden én inspiratie niet meer in mijn eigen werk vinden.

Tegen bewaren:

Er zit ook een heleboel meuk tussen. Ik zie mezelf struggelen met aquarel, hoe onzeker ik de kleuren opbracht in het begin. Sommige werkjes hebben echt nauwelijks kleur. Ik zie mezelf netjes opdrachten uitvoeren en tekeningen uit boekjes kopiëren. Ik leer modeltekenen: een lange zoektocht naar de juist proporties. En ik oefen veel. Heel veel. Is het echt nodig om elke (mislukte) modeltekening te bewaren? Ieder bobbelig potje, elke uitgelopen citroen?

Ik probeer van alles uit en soms is dat een zijspoor waar ik me eigenlijk gelijk al niet op mijn plek voel. Zo probeerde ik even figuren te abstraheren, maar dat voelt niet lekker. En ik heb met aquarel ook dingen geprobeerd waar zeer weinig vorm meer in zit. Dat is het ook echt niet voor mij. Heeft het zin om dat allemaal te bewaren? Voelt een beetje als boeken bewaren die je stom vond, maar die je bewaard omdat je ze nu eenmaal gelezen hebt…

Dus heb ik besloten om toch te gaan selecteren. Alles weggooien, dat zal ik nooit doen, maar ik ben de afgelopen dagen WEL als een ware archivaris door mijn eigen werk gegaan. Ongeveer een derde is de papierbak in. Ik heb een stapel gemaakt van werk dat ik echt goed vind en waar ik door getriggerd word als ik het zie. Deze werken liggen nu in een lade in mijn atelier. Daar kan ik makkelijk bij.

Verder heb ik bewaard wat ik mooi vond, waar ik een speciale herinnering aan heb én werken die laten zien dat ik me aan het ontwikkelen was. Mislukte tekeningen, tekeningen waarin ik aan het oefenen ben (hier heb ik er ook wel wat van bewaard) en dingen die me niets meer zeggen heb ik weggegooid. En ik moet zeggen: het ruimt ook wel op. Niet alleen in mijn kamer maar ook in mijn hoofd!

Ik ben heel benieuwd hoe jullie dat doen. Bewaar je alles wat je gemaakt hebt? Kijk je wel eens naar je oude werk? Heb je daar wat aan? Laat het me weten.  

4 Comments

  • Erie Merkus

    Herkenbaar, Ingelies. Mooi dat je schrijft dat je ook werken bewaart waarin je eigen ontwikkeling zichtbaar is. Toen ik jaren geleden voor het eerst ging exposeren, moest ik een persbericht schrijven. Ik had echt geen idee wat ik over mijn werk moest schrijven. Totdat ik terugkeek op het werk van de jaren daarvoor. Ik zag een verhaal, een rode draad in mijn werk. Ik had dat er nooit bewust ingelegd, maar het klopte wel. Het was voor mij een ware openbaring om op die nieuwe manier naar mijn werk te kijken. En een teken dat het maken van kunst geen rationele bezigheid is.
    Ik gooi ook nooit iets direct weg. Ik ga ongeveer twee keer per jaar door mijn hele voorraad heen. Werk waarvan ik eerst dacht dat het een meesterwerk was, valt na een half jaar soms echt tegen. En andersom, werk waarover ik direct na het maken ontevreden was, blijkt toch verrassend goed. Afstand in tijd doet je op een andere manier kijken.
    Groet,
    Erie

  • Chris Reinewald

    Bij verhuizing komt mijn dikke map met academiewerk weer tevoorschijn. Ik blader naar mijn favoriete litho van het het oranjerose wegdek en de rake modeltekening van het voluptueuze naaktmodel Moira die vanuit haar schoot een shaggie draait. En dan berg ik het weer op. Veel fotograferen is nu handiger voor het raadplegen van jezelf.

  • Vera

    Herkenbaar! Onlangs ook opgeschoond in werk van de opleiding. Ongeveer op dezelfde manier als die jij beschrijft. Ik heb uit wat weg kan nog weer een deel bewaard waarmee ik d.m.v. verknippen iets mee wil doen, of kán doen 😄
    Groetjes Vera

Leave a Reply

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *